Ik hoef niet alles zelf te schrijven en te zeggen. Ik heb de wijsheid niet in pacht.
Soms is het veel beter om anderen aan het woord te laten. En dan goed te luisteren.
Deze week verscheen er al een blog van een goede vriend die huisarts is. Hier volgt een tweede blog van een vriendin die al erg lang huisarts is. Het geeft een ontstellende en dramatische inkijk wat de corona-maatregelen met de huisartsenzorg hebben gedaan.
En nog steeds doen. En opnieuw gaan doen.
Omdat ik de afgelopen tien maanden steeds meer discrepantie ervaar tussen hetgeen ikzelf als huisarts waarneem en hetgeen ik in de media lees, heb ik dit opgeschreven.
Vanaf begin dit jaar kwamen de berichten over het nieuwe coronavirus. Nieuw, want coronavirussen zijn er al erg lang. Zij behoren tot de ‘verkoudheidsvirussen’. Vanaf februari leek het virus vanuit Wuhan, door reizigers met het vliegtuig richting Europa te komen. In die maand deden we nog normaal spreekuur. Veel mensen hadden luchtwegklachten. Ik stelde in februari relatief veel bovenste luchtweginfecties vast, met een normaal beloop. Voor wat betreft het coronavirus werden we op de hoogte gehouden door het RIVM, maar ook door het NHG (Nederlands Huisartsengenootschap), de GGD, de plaatselijke huisartsenorganisatie en het grote ziekenhuis uit onze regio.
Half maart kwam de ‘intelligente’ lockdown. De beroepsgroep van zo’n 12.000 huisartsen heeft in die eerste weken zelf z’n nascholing georganiseerd. De saamhorigheid was groot.
Even een zijstraat voor de leek. Bijna elke Nederlander is bij een huisartsenpraktijk ingeschreven. Er zijn zo’n 8000 huisartsenpraktijken in Nederland. 17 miljoen gedeeld door 8000 = ongeveer ruim 2100 mensen, wij noemen dat gemakshalve ‘patiënten’, staan er gemiddeld per praktijk ingeschreven.
De poliklinieken in het ziekenhuis werden half maart gesloten. Van de één op andere dag deden we totaal anders spreekuur. Want ook alle huisartsenpraktijken gingen min of meer op slot. De mensen mochten niet komen, alleen op afspraak en als we zeker wisten dat mensen geen hoestklachten hadden of temperatuursverhoging. Dat was nogal een dingetje. De doktersassistentes hadden het erg druk aan de telefoon. Mensen die thuis een luchtweginfectie opliepen en niet erg kwetsbaar waren, kregen telefonisch advies. Erg zieke mensen werden bezocht door een huisarts in beschermend pak. Omdat er een tekort was aan beschermende pakken, maakten we als huisartsengroep een verdeling. Om de beurt deed één huisarts spreekuur in beschermende kleding. Binnen de kortste keren hadden we in onze stad één speciale locatie om mensen met luchtwegklachten te kunnen beoordelen.
Bijna alle andere mensen lieten we in de kou staan omdat dit zo moest. Alles wat kon wachten werd afgehouden. We hebben in die maanden kankerdiagnoses gemist. Maar de mensen pikten het ook steeds minder. Mensen werden chagrijnig, want voor het gevoel van Jan met de Pet ging corona voor alles. Voor mijn gevoel trouwens ook.
De angst om zelf besmet te raken was groot. Ook bij sommige collega-huisartsen. Maar zeker in de ziekenhuizen. We deden heel veel telefonisch, dat voelde niet goed, want hoe kan ik een diagnose stellen zonder iemand te zien en lichamelijk onderzoek te doen?! Ik heb één ernstig zieke meneer thuis met antibiotica behandeld. Ik nam zelf testen af op het coronavirus omdat de GGD dat niet deed. De testen werden beoordeeld door de afdeling microbiologie in het ziekenhuis. Dat werkte uitstekend. Tot mijn verbazing waren enkele hoogbejaarde mensen corona-positief. Deze bejaarde mensen genazen allemaal. Er is geen enkele patiënt uit onze praktijk overleden. Eén persoon is één week opgenomen geweest.
Tegelijk was de eenzaamheid en paniek groot. Dat kwam ook door de berichtgeving in de media, in de kranten, op TV, maar ook in Medisch Contact, het blad van de KNMG. Eind mei nam de belasting op de IC’s gelukkig af. Ik hoopte dat we terug konden naar normaal. Het ‘flatten the curve’ (om een tekort aan IC-bedden te voorkomen) was immers gelukt. Maar er gebeurde iets anders. De focus van de berichtgeving werd nu gericht op het testen. Mensen moesten zo snel mogelijk getest worden. Dit ging de hele zomer zo door. Er kon steeds meer getest worden in teststraten. Dat drempelloze testen druiste in mijn ogen in tegen hoe ik ben opgeleid. Het is onzinnig om mensen te testen die nauwelijks of zelfs helemaal niet ziek zijn. Het testen kost veel geld, wat niet uitgegeven kan worden aan zinnige zorg. Bovendien was ik me af gaan vragen hoe erg gevaarlijk dit virus eigenlijk echt was.
De berichtgeving in de media ging in de zomer steeds meer uiteenlopen met mijn ervaringen. Positieve testen werden ‘besmettingen’ genoemd, maar ook werden positieve testen gelijkgesteld aan ‘patiënten’. Het ging al lang niet meer over de ‘Corona-doden’. De sfeer die de artsenorganisaties (KNMG voorop) uitstraalden was ‘wees ééndrachtig en uit geen kritiek. Want het is crisis.’
Maar wanneer is het geen crisis meer? Daar was geen dialoog over mogelijk. Nog steeds niet. Het is nu 25 oktober 2020. Het is bizar om te zien wat er momenteel gebeurt. We hebben het als huisartsen heel rustig gehad vanaf half maart. De assistentes hadden het erg druk. Mensen worden toenemend boos omdat ze worden afgehouden om te komen. Er is steeds meer agressie. En juist door het testbeleid moeten er nu praktijken sluiten. Want met een positieve testuitslag mag je niet werken. Ook al heb je alleen een snotneus. Om dezelfde reden moeten nu afdelingen van de verzorgingshuizen sluiten. Er komt dan nog meer druk op de huisartsen die wel blijven werken.
Ik ben ervan overtuigd dat het huidige Corona-beleid desastreus is voor onze volksgezondheid. Er is gigantische paniek gezaaid door het kabinet Rutte (met zijn persconferenties). Een persconferentie straalt toch uit ‘het is crisis’. De media hebben het beeld van een ‘crisis’ versterkt.
Op 7 oktober 2020 werd dit onderzoek gepubliceerd:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/eci.13423
Samengevat: het sterftecijfer – de Infection Fatality Rate – van het coronavirus is 0,23 procent. En onder de 70 jaar is het nog lager; 0,05%. Tot die conclusie komt John Ioannides, een zeer gerenommeerd wetenschapper. Begin dit jaar ging men nog uit van een IFR van 3,4%. Dat rechtvaardigt ingrijpende maatregelen. Maar een IFR die meer dan 10x lager ligt absoluut niet. Het narratief was en is ‘Dit is een heel gevaarlijk virus. Dankzij de maatregelen zijn de ziekenhuizen niet overspoeld. Dankzij de maatregelen zijn er niet tienduizenden doden te betreuren. We moeten de maatregelen volhouden tot er een vaccin is.’ Ik wil patiënten niet in verwarring brengen. Maar ik vind de nevenschade moeilijk om aan te zien. De eenzaamheid. De vervreemding van elkaar. De stilte en de boze blikken in de supermarkt. De groepsdruk op school om een mondkapje op te doen. De schuld die bij jonge mensen wordt gelegd.
Ik vraag mij af waarom wij door blijven gaan op de ingeslagen weg. Een bevriende collega noemt dit ‘pad-afhankelijkheid’, in de geneeskunde beter bekend als ‘anchoring’. Het is het verschijnsel dat je te lang vast blijft houden aan een diagnose die niet klopt. We blijven in Nederland in mijn ogen te lang vasthouden aan een ‘narratief’ (killervirus: crisis) wat het niet is. Wat in mijn ogen ook meespeelt is dat wij niet meer om kunnen gaan met onzekerheid en een grote hang naar controle en maakbaarheid hebben. In mijn ogen heeft de regering Rutte, hiertoe aangezet door een kleine groep medici (virologen met name, artsen die geen direct patiëntencontact hebben), zich muurvast gemanoeuvreerd in het vaccin-verhaal. Ik weet niet of dit kwade opzet is geweest. Ik denk het niet, ik ben zeker geen complotdenker. Ik weet wel dat grote groepen in de samenleving de dupe van het Covid-beleid zijn. Want wat ik nu zie gebeuren is dat het kabinet Rutte doordendert op deze trein en we als samenleving als lemmingen de afgrond in storten.
Mijn analyse is dat de huisartsenzorg in 2019 al piepte en kraakte in al haar voegen. En toen kwam de ‘pandemie’ begin 2020. Met een ‘killervirus’. De GGZ stond al op instorten. De ziekenhuizen waren al te krap bemenst. In 2015 hadden we nog 2200 IC-bedden. Onder de bezielende leiding van Minister Schippers (ook VVD) is dat nu de helft, 1100 bedden. Het beeld dat de kranten schetsen klopt echter niet. De zorg wordt niet overspoeld met Covid19 patiënten. De IC’s liggen niet vol.
Maar doordat de IC’s begin 2020 wél vol dreigden te lopen is VWS nu blijvend in paniek. Opgezweept door de media, met journalisten zonder enig verstand van hoe het echt werkt met ziekte en gezondheid. Opgezweept door virologen zoals Koopmans en Osterhaus, beide niet eens arts, maar nota bene dierenarts. Nul kennis van zorg voor mensen en maar blaten over het virus en vaccins.
Het systeem van gezondheidszorg was te efficiënt ingesteld begin 2020. Niet alleen qua IC-bedden. Ook qua verpleegkundigen. Ook buiten de ziekenhuizen. De huisartsenzorg is al jaren uitgewoond, verwaarloosd door datzelfde ministerie van VWS. Door drie kabinetten Rutte achter elkaar. Samen met de NZa. Samen met ZN, de koepel van zorgverzekeraars. Bij al die instituten werken mensen zonder echte kennis van hoe het echt werkt met zieke, angstige en wanhopige mensen. Ik denk ook; zonder empathie. De hoge heren hebben makkelijk praten met hun ‘werk zoveel mogelijk thuis’. Wat als je geen werk meer hebt door het Covidbeleid? Of geen dak boven je hoofd? Ik ben niet verbaasd over de huidige sociale onrust en vooral: woede. Ik ben zelf ook boos.
In 2015 hebben Van Rijn en Schippers (VWS) ook gezorgd voor 75% (!) reductie van verpleeghuisbedden. Want ‘de mensen moeten zo lang mogelijk thuis wonen’. Voor het gemak werd vergeten dat er dan wel goede zorg beschikbaar moet zijn. De huisarts kan moeilijk bij al zijn 300 oude mensen ’s ochtends de steunkousen aantrekken. Ik noem maar een dwarsstraat.
En let op: (ook onder Schippers en Rutte); de thuiszorg moest ook worden ‘aanbesteed’. Want: marktwerking werkt geweldig. De gemeentes konden dit goed doen. Want die hebben geen benul van zorg. Dat helpt enorm; geen kennis van zaken hebben. En vooral geen empathie.
Ditzelfde gebeurde met de Jeugdzorg. Ook weer VVD beleid. De gemeentes konden Jeugdzorg veel beter vorm geven dan die dure huisartsen. Die verwezen te snel door naar de nog duurdere GGZ. Dat kon anders en vooral: goedkoper. Gevolg; een explosie van obscure GGZ instellingen. Zonder zorg tussen 17 uur ’s middags en 9 uur de volgende dag. ‘Bel dan vooral de huisartsenpost’. ADHD Centraal. Dokter Bosman. Dat soort werk. Snel een label (ADHD en ASS als bekendste), de instelling krijgt een zak met geld van de zorgverzekeraar. De ‘patiënt’ wordt ‘terugverwezen’ naar die goeie, trouwe sukkel van een huisarts. In het geval van ADHD mag de huisarts voor een habbekrats de herhaalrecepten voor Ritalin verzorgen.
Dus: Anno 2020 hebben we een totaal uitgewoonde, overbelaste huisartsenzorg. Op de GGD’s is de afgelopen jaren ook bezuinigd. Ook met dank aan VWS en de regeringen Rutte. De thuiszorg is overbelast. Er is een tekort aan verpleegkundigen, doktersassistentes, psychiaters enzovoort.
Het was al crisis. Maar de echte crisis kwam door wanbeleid; verwaarlozing van het beste wat Nederland heeft; de huisartsenzorg. Het coronavirus is een vrij onschuldig verkoudheidsvirus. Maar het legde, door het Corona-wan-beleid van onze regering, genadeloos bloot wat er al mis was.
Weet ik hoe het anders had gemoeten? Ik heb voor dit moment wel een tip:
Geef als de wiedeweerga transparantie.
Bij het RIVM.
Over het OMT. Wie zitten daarin, wat wordt daar besproken en met welke afwegingen?!
Luister naar meer ‘experts’ dan alleen virologen. Maak het beleid ook met mensen zoals Ira Helsloot. Degene van dit interview:
In de zorg loopt het nu gierend uit de klauwen. De (andere) patiënten zijn steeds sneller boos. Ik vind dat niet gek. Je kunt niet -nu al negen maanden- de hele zorg in het teken stellen van Covid-19.
Dat kan niet. Maar het gebeurt wel.
Om te huilen.